کابل خودنگهدار چیست؟

در واقع، کابل‌های خودنگهدار نوعی از کابل‌های قدرت هستند که برای انتقال و توزیع نیروی برق در خطوط هوایی استفاده می‌شوند. این کابل‌ها به دلیل دارا بودن روکش و ساختار خاص، نیازی به سیم مهارکننده جداگانه نداشته و به طور خودکار توسط نگهدارنده‌های روی دکل‌ها و پایه‌های برق نصب و نگه داشته می‌شوند.

کابل‌های خودنگهدار از اجزایی مانند هادی معمولا از جنس آلومینیوم ( کابل آلومینیوم )، عایق (از جنس پلی اتیلن شبکه‌ای یا کراس‌لینک)، غلاف (از جنس PVC یا پلی اتیلن) و سیم نگهدارنده (از جنس فولاد) تشکیل شده‌اند.

این کابل‌ها در دو دسته اصلی فشار ضعیف (برای ولتاژهای بین 220 ولت تا 1 کیلوولت) و فشار متوسط (برای ولتاژهای بین 1 کیلوولت تا 63 کیلوولت) تولید می‌شوند.
انواع کابل خودنگهدار

کابل‌های خودنگهدار ABC به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
کابل خودنگهدار فشار ضعیف

کابل‌های خودنگهدار فشار ضعیف با ساختار به هم تابیده، نقش مهمی در توزیع برق خانگی ایفا می‌کنند. این نوع کابل‌ها را می‌توان بر اساس تعداد رشته‌های تشکیل‌دهنده به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد:
کابل خودنگهدار

1. کابل خودنگهدار شش رشته

شامل سه رشته فاز، یک رشته برای روشنایی معابر، یک رشته نول و یک رشته نگهدارنده است. این کابل‌ها برای شبکه‌های توزیع برق عمومی و روشنایی معابر به کار می‌روند.

2. کابل خودنگهدار پنج رشته

متشکل از سه رشته فاز، یک رشته برای روشنایی معابر و یک رشته نول-نگهدارنده است. کاربرد این کابل‌ها مشابه کابل‌های شش رشته، اما با صرفه‌جویی در یک رشته هادی است.

3. کابل خودنگهدار سه رشته

شامل یک رشته فاز، یک رشته برای روشنایی معابر و یک رشته نول-نگهدارنده است. این کابل‌ها برای شبکه‌های توزیع برق با مصارف عمومی و روشنایی معابر در مقیاس کوچک‌تر مناسب هستند.

4. کابل خودنگهدار دو رشته

مخصوص ارائه خدمات به مشترکین و تغذیه تک فاز است. این نوع کابل از یک رشته فاز و یک رشته نول تشکیل شده است. کابل‌های دو رشته برای انشعاب‌گیری از شبکه‌های اصلی و برق‌رسانی به واحدهای مسکونی و تجاری به کار می‌روند.

دسته‌بندی کابل‌های خودنگهدار فشار ضعیف بر اساس تعداد رشته‌ها، به کاربران کمک می‌کند تا کابل مناسب را با توجه به کاربری و نیاز خود انتخاب کنند. این امر، سبب افزایش کارایی، صرفه‌جویی در هزینه‌ها و جلوگیری از بروز مشکلات در شبکه برق می‌شود.
کابل‌های خودنگهدار فشار متوسط

کابل‌های خودنگهدار فشار متوسط، نوعی از کابل‌های هوایی هستند که برای انتقال برق در شبکه‌های توزیع استفاده می‌شوند. این کابل‌ها به دلیل ساختار خاص خود، نیاز به دکل‌های نگهدارنده مجزا نداشته و به طور خودکار توسط یک سیم فولادی (مسنجر) نگه داشته می‌شوند.

کابل‌های خودنگهدار فشار متوسط در اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند که متداول‌ترین آن‌ها در صنعت برق ایران شامل کابل‌های سه فاز با سطح مقطع 35، 70، 120 و 150 میلی‌متر مربع است.

از آنجایی که این کابل‌ها در معرض عوامل جوی مختلف مانند نور خورشید و اشعه ماوراء بنفش قرار دارند، عایق بیرونی آن‌ها باید از مقاومت بالایی در برابر این عوامل برخوردار باشد. این امر، مهم‌ترین تفاوت ساختاری این کابل‌ها با کابل‌های زمینی است.
کابل‌های دوبلکس/تریبلکس

کابل‌های دوبلکس/تریبلکس با اتکا به استحکام کششی بالا، انتخابی ایده‌آل برای انتقال برق 120 ولت در طیف وسیعی از کاربردهای خدمات سربار (انتقال هوایی) هستند.

این کابل‌ها که از عایق PVC یا XPLE بهره می‌برند، ترکیبی از هسته آلومینیومی 1350-H19 و هادی‌های فاز پیچیده شده به صورت متحدالمرکز را ارائه می‌دهند.

هسته خنثی این کابل‌ها نیز از آلیاژ آلومینیوم AAC، ACSR یا 6201 ساخته شده است.

علاوه بر این موارد کابل خودنگهدار هوایی و زمینی نیز می‌توانند در لیست انواع کابل خودنگهدار قرار بگیرند.
قیمت کابل خودنگهدار
مزایای کابل خودنگهدار

کابل‌های خودنگهدار، که به نام کابل‌های ABC (Aerial Bundled Conductors) نیز شناخته می‌شوند، به دلیل مزایای متعددشان، جایگزینی ایده‌آل برای کابل‌های سنتی در خطوط انتقال و توزیع برق محسوب می‌شوند.

ایمنی: ایمنی، مهم‌ترین مزیت کابل‌های خودنگهدار است. عایق‌بندی کامل داخلی و عدم نیاز به عایق‌بندی خارجی، خطر برق‌گرفتگی و اتصال کوتاه را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.

هادی‌های آلومینیومی نیز به طور ذاتی در برابر خوردگی مقاوم هستند و نیاز به پوشش‌های محافظ اضافی را از بین می‌برند. علاوه بر این، طراحی خودنگهدار از افتادن کابل‌ها و خطرات ناشی از آن جلوگیری می‌کند.

کاهش هزینه‌ها: کابل‌های خودنگهدار نه تنها ایمن‌تر هستند، بلکه مقرون به صرفه‌تر نیز هستند. نصب این کابل‌ها به دلیل عدم نیاز به عایق‌بندی خارجی و سازه‌های حمایتی اضافی، آسان‌تر و کم‌هزینه‌تر است.

عایق‌بندی باکیفیت و مقاومت در برابر خوردگی، نیاز به تعمیرات و نگهداری را به حداقل می‌رساند و طول عمر طولانی‌تری را برای کابل‌ها به ارمغان می‌آورد. کاهش تلفات برق به دلیل طراحی کارآمد و عایق‌بندی مناسب، منجر به صرفه‌جویی در هزینه‌های عملیاتی می‌شود.

پوشش گسترده: کابل‌های خودنگهدار برای طیف گسترده‌ای از شرایط آب و هوایی، از جمله بادهای شدید، بارش برف سنگین و دمای شدید، طراحی شده‌اند.

نصب این کابل‌ها در زمین‌های ناهموار، جنگلی و یا صعب‌العبور به دلیل عدم نیاز به حفر کانال و یا احداث پایه‌های نگهدارنده، آسان‌تر است و به دلیل اشغال فضای کم و ظاهر بصری مناسب، کابل‌های خودنگهدار برای استفاده در مناطق شهری و پرجمعیت ایده آل هستند.

علاوه بر مزایای ذکر شده، کابل‌های خودنگهدار از مزایای دیگری مانند ایمنی در برابر اتصال کوتاه، قیمت مناسب، تشخیص آسان عیوب و نصب آسان نیز برخوردار هستند.

ساختار کابل خودنگهدار

برای درک بهتر عملکرد و کارایی این نوع کابل، آشنایی با مشخصات کابل خودنگهدار ضروری است. اجزای اصلی کابل خودنگهدار عبارتند از:

هادی

هسته اصلی کابل، هادی نام دارد که وظیفه انتقال جریان الکتریکی را بر عهده دارد. در کابل‌های خودنگهدار، هادی معمولاً از آلومینیوم چند رشته‌ای، فشرده و تابیده شده با مقطع گرد ساخته می‌شود.

استفاده از آلومینیوم به جای مس، به دلیل سبک‌تر و ارزان‌تر بودن آن، مقرون به صرفه تر است.

عایق

عایق، لایه‌ای عایق‌کننده است که هادی را احاطه می‌کند و از آن در برابر تماس با اشیاء یا افراد محافظت می‌کند. جنس عایق در کابل‌های خودنگهدار معمولاً از پلی اتیلن کراس لینک شده (XLPE) است که به دلیل مقاومت بالا در برابر اشعه UV، مواد شیمیایی و شرایط آب و هوایی نامناسب، انتخابی ایده‌آل به شمار می‌رود.

سیم مهار

سیم مهار، وظیفه استحکام بخشیدن به کابل و حفظ فاصله بین هادی‌ها را بر عهده دارد. این سیم معمولاً از فولاد گالوانیزه یا آلومینیوم آلیاژی ساخته می‌شود و در برخی موارد، هادی خنثی نیز به عنوان سیم مهار عمل می‌کند.

فیلر

در برخی از کابل‌های خودنگهدار، از ماده‌ای پرکننده به نام فیلر بین هادی‌ها و عایق استفاده می‌شود. فیلر، فضای خالی بین هادی‌ها را پر می‌کند و به عایق کمک می‌کند تا در برابر فشارهای مکانیکی و تنش‌های الکتریکی مقاوم‌تر باشد.
کاربرد کابل خودنگهدار

کابل‌های خودنگهداربه طور خاص برای استفاده در شبکه‌های هوایی برق طراحی شده‌اند و به هیچ وجه برای کاربردهای زیرزمینی مناسب نیستند. مهم‌ترین کاربرد این کابل‌ها در خطوط انتقال و توزیع برق فشار ضعیف و فشار متوسط است.

به دلیل برخورداری از استحکام و طول عمر بالا، کابل‌های خودنگهدار به طور گسترده برای نصب بر روی دکل‌ها و پایه‌های برق هوایی در مناطق مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.

علاوه بر شبکه‌های برق، از این نوع کابل‌ها در سیستم‌های برق‌کشی و کابل‌کشی برای روشنایی معابر، خیابان‌ها، خانه‌ها و سایر مکان‌ها نیز استفاده می‌شود.
کابل خودنگهدار
لیست قیمت کابل خودنگهدار

قیمت کابل خودنگهدار، همانند سایر انواع کابل‌ها، تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد. درک این عوامل به شما کمک می‌کند تا در هنگام خرید، بهترین انتخاب را با توجه به نیاز و بودجه خود داشته باشید. مهم‌ترین این عوامل عبارتند از:

1. مواد اولیه

قیمت مس و آلومینیوم به عنوان مواد اولیه اصلی در تولید هادی کابل، تاثیر مستقیمی بر قیمت نهایی آن دارد. به طور کلی، کابل‌های مسی به دلیل قیمت بالاتر مس، گران‌تر از کابل‌های آلومینیومی هستند.

نوع عایق و روکش (پلی اتیلن، PVC و …) که در ساخت کابل استفاده می‌شود، از دیگر عوامل موثر بر قیمت است. عایق‌های باکیفیت‌تر و بادوام‌تر، قیمت بالاتری دارند.

2. مشخصات فنی

ولتاژ، مقطع، تعداد رشته‌ها و نوع هادی (مس یا آلومینیوم) از جمله مشخصات فنی هستند که بر قیمت کابل خودنگهدار تاثیر می‌گذارند. به طور کلی، کابل‌های با ولتاژ و مقطع بالاتر، تعداد رشته بیشتر و هادی مسی، قیمت بالاتری دارند.

3. برند و کیفیت

برندهای معتبر و شناخته شده در صنعت برق، به دلیل کیفیت و عملکرد قابل اعتماد محصولاتشان، معمولا قیمت بالاتری برای کابل‌های خودنگهدار خود ارائه می‌کنند.

4. شرایط بازار

عرضه و تقاضا، شرایط اقتصادی کلان، نرخ تورم و نوسانات نرخ ارز می‌توانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر قیمت کابل خودنگهدار تاثیر بگذارند.

5. هزینه‌های جانبی

هزینه‌های حمل و نقل، انبارداری، مالیات و عوارض دولتی نیز بر قیمت نهایی کابل خودنگهدار افزوده می‌شوند.مات

• سیم و کابل البرز الکتریک نور
• سیم و کابل الوند کابل تارا
• سیم و کابل پرتو الکتریک
• سیم و کابل خراسان افشارنژاد
• سیم و کابل کسری
• سیم و کابل لینکو
• کابل های آلومینیومی