بررسی تفاوت سیم و کابل بر اساس ویژگی‌های مختلف

سیم‌ها و کابل‌‌ها، یکی از مهم‌ترین اجزاء سیستم‌های برقی هستند که کاربردهای متفاوتی دارند. اما تفاوت سیم و کابل چیست؟ برخی فکر می‌کنند تنها فرق بین سیم و کابل در اندازه آن‌ها است و اگر سیم کمی درشت‌تر باشد، به آن کابل می‌گویند. ولی این تعریف کاملی نیست.

سیم‌ و کابل، ابزاری هستند که دستگاه‌ها و سیستم‌های مختلف را به یکدیگر وصل می‌کنند و جریان برق را بین آن‌ها انتقال می‌دهند. این انتقال جریان در دستگاه‌ها و قسمت‌های مختلف، با یکدیگر تفاوت دارند و از این نظر، انواع سیم و کابل ، کاربرد و تفاوت‌های آن‌ها نیز آشکار می‌شود. برای اینکه بدانیم تفاوت سیم و کابل چیست ، ابتدا باید تعریف درستی از هرکدام داشته باشیم.

فرق بین سیم و کابل چیست؟

سیم و کابل در موارد مختلفی با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. یک تفاوت کلی و عمده در مورد سیم و کابل، روکش آن‌ها است. وقتی یک هادی داشته باشیم که یک لایه روکش روی آن باشد، به آن سیم می‌گویند. حال اگر در کنار روکش، یک آرمور یا شیلد نیز در اطراف هادی قرار داده شود، با یک کابل روبه‌رو خواهیم بود.

تفاوت سیم و کابل برق در کاربرد آنها

در بحث برق کشی ساختمان‌های مختلف، از مسکونی گرفته تا صنعتی و غیره، سیم‌ها و کابل‌ها از اجزاء اصلی به شمار می‌روند. سیم‌ها از یک هادی که عموما مس است و یک عایق که به دور آن کشیده می‌شود تشکیل می‌شوند. سیم‌ها تک رشته‌ای هستند و برای عبور برق با ولتاژهای پایین و خانگی کاربرد زیادی دارند. اما کابل‌ها، هم تک رشته‌ای و هم چند رشته‌ای هستند که بیشتر برای مصارف صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در فضاهای باز و بسته، باید از بسته شدن سیم و کابل به طور صحیح مطمئن شویم. استفاده از سیم و کابل در محیط‌ها مختلف با توجه به انواع آن‌ها و روکش‌هایی که در آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، انجام می‌شود؛ پس باید در نظر داشت که برای عبور چه جریانی و در چه محیطی می‌خواهیم از سیم و کابل استفاده کنیم.

همچنین،‌ برای استفاده از سیم و کابل مناسب باید مقاومت آن‌ها را نیز مد نظر قرار داد؛ زیرا با انتخاب اشتباه سیم و کابل در سیستم، ممکن است احتمال وقوع آتش سوزی زیاد شود و یا به خرابی سیستم منجر شود. پس برای شناخت بهترین سیم و کابل برق و استفاده از آن در مصارف مختلف بهتر است بدانیم تفاوت سیم و کابل چیست.

فرق بین سیم و کابل بر اساس مقاومت آنها

اما تفاوت سیم و کابل تنها به همین‌ جا ختم نمی‌شود. یکی از تفاوت‌های اصلی مربوط به مقاومت آن‌ها می‌شود. در شرایط مختلف، کابل‌ها به دلیل روکش‌هایی که دارند مقاومت بیشتری نیز خواهند داشت. از طرفی، برخی از کابل‌ها از جنس آلومینیوم هستند که یک هسته فولادی دارند و از آن‌ها برای انتقال برق با فشارهای قوی استفاده می‌شود. اما سیم‌ها، ‌به دلیل تک رشته‌ای بودن و مقاومت کمتر و همچنین پوشش نازک‌تر، در مصارف خانگی و سیم کشی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

تفاوت سیم و کابل براساس ولتاژ

در فشارهای ضعیف، متوسط و حتی فشار قوی، سیم و کابل کاربردهایی دارند. در فشارهای ضعیف، اصولا هر هادی یا رسانایی که جریان برق را از خود عبور داده و یک روکش برای محافظت و جلوگیری از نشتی برق داشته باشد، سیم نامیده می‌شود. ولی برای فشارهای بالاتر، وقتی یک یا چند رشه سیم در هم تنیده، دارای روکشی شامل آرمور یا شیلد یا حتی اسکرین باشد، به آن کابل می‌گویند.

اهمیت تفاوت سیم و کابل در خرید و استفاد

برای استفاده درست از ابزار و قطعات الکتریکی و مکان و زمان استفاده از آن‌ها، بهتر است که بدانیم تفاوت سیم و کابل چیست. به این ترتیب، عمده فرق بین سیم و کابل بیشتر در ساختار آن‌ها است که کاربرد آن‌ها را نیز کاملا متمایز می‌کند. با دانستن این موضوع، انتخاب سیم یا کابل با توجه به نیازی که داریم راحت‌تر خواهد بود.

تفاوت سیم و کابل براساس ضخامت و میزان جریان عبوری

برای بررسی فرق بین سیم و کابل از نظر قطر و میزان جریان عبوری و غیره آنها را در دسته بندی‌های مختلفی قرار می‌دهند که در ادامه به آن میپردازیم.

همان طور که گفتیم، سیم از یک هادی تک رشته تشکیل شده است. برای درک بهتر این موضوع که تفاوت سیم و کابل چیست، انواع سیم را به شما معرفی می‌کنیم که هرکدام، کاربردهای مختلفی خواهند داشت. این سیم‌ها متناسب با نیازهای مختلف تولید و روانه بازار می‌شوند.

سیم مفتولی

سیم مفتول که به سیم خشک نیز معروف است، به دلیل قابلیت فرم دهی بالا، در تابلوهای برق مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سیم افشان

این سیم نسبت به سیم مفتولی و نمیه افشان از قابلیت انعطاف بالاتری برخوردار است؛ زیرا از تعداد زیادی سیم مسی نازک تشکیل شده که به هم تابیده شده‌اند. عمده کاربرد این سیم‌ها در سیم کشی ساختمان‌ها است.

سیم نیمه افشان

این سیم‌ها نیز مانند سیم افشان از تعدادی سیم نازک مسی تشکیل شده‌اند. با این تفاوت که تعداد سیم‌های آن از سیم افشان کمتر است؛ بنابراین، انعطاف پذیری آن از سیم افشان کمتر و از سیم مفتولی بیشتر است. البته کاربردی مشابه با سیم مفتولی دارد.

کابل‌ها نیز که از یک یا چند رشته تشکیل شده‌اند و دارای روکش‌های متفاوتی هستند، در مراکز مختلف به کار می‌روند. کابل‌ها را با توجه به کاربردهای مختلف، در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌دهند. برای مثال، از نظر مکان استفاده از آن، به کابل‌های هوایی، زمینی و ساختمانی تقسیم بندی می‌شوند. کابل هوایی برای انتقال برق از طریق تیرهای برق با پایه فولادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کابل زمینی نیز برای انتقال برق از داخل خاک استفاده می‌شود و کابل ساختمانی که از نام آن نیز مشخص است برای انتقال برق با فشار قوی در داخل ساختمان به کار می‌رود.

از نظر ساختمان داخلی، کابل‌ها به دسته‌های پرتودور، دریایی، غلاف سربی و آلومینیومی تقسیم می‌شوند. کابل پرتودور، برای انتقال برق تا کیلووات مورد استفاده قرار می‌گیرد. کابل دریایی نیز نوعی کابل پرتودور برای انتقال کیلووات برق در دریا و بستر رودخانه‌ها استفاده می‌شود. کابل با غلاف سربی در پمپ بنزین‌ها و مراکز ذخیره نفت به کار می‌رود.

کابل‌ها با توجه فشار یا ولتاژی که از خود عبور می‌دهند نیز انواع مختلفی دارند. کابل‌های فشار قوی، متوسط و فشار ضعیف از انواع این کابل‌ها هستند. کابل فشار ضعیف نیز به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که شامل کابل ساختمانی، ضدآتش و ابزار دقیق است. عمده استفاده از کابل فشار قوی و متوسط، در انتقالات برق بین نیروگاه‌ها و انتقال برق صنعتی است.