کابل کشی شبکه ساخت یافته Structured Cabling چیست؟

به زیرساخت های کابل‌کشی جهت ایجاد ارتباط میان اجزاء شبکه در محیط یک ساختمان یا یک فضای خاص گفته می‌شود. در واقع می‌توان کابل‌کشی ساخت‌یافته را مجموعه ای از اصول و روش‌های استاندارد دانست که این مجموعه، خود به زیر مجموعه‌هایی تقسیم می‌گردد. منظور از زیر مجموعه، بلوک‌های قابل کنترلی است که تجهیزات شبکه در هر بلوک، مستقل از تجهیزات موجود در سایر بلوک‌ها مدیریت و نگهداری می‌شوند.

کابل‌کشي ساخت يافته يعني پيروي از يک سري از استانداردها که اين استانداردها نحوه سيم کشي Data Centerها، ادارات و ساختمان‌ها را براي ارتباطات Data و Voice با استفاده از کابل CAT5E و يا CAT6 و سوکت‌ها (Modular Sockets) مشخص مي‌کنند علاوه بر اين استاندارد‌ها مشخص مي‌کنند که چگونه کابل‌ها را با استفاده از توپولوژي Star کابل‌کشي کنيم به طوري که همه ي پريزها (Outletها) به يک Patch Panel مرکزي متصل شود.

اجزاء سیستم کابل کشی شبکه ساخت‌ یافته

به طور کلی، اجزاء کابل کشی ساخت یافته به پنج قسمت اصلی تقسیم می‌شود که هر کدام از این قسمت‌ها، دارای ویژگی‌ها و استانداردهای مشخص شده ای می‌باشند. این قسمت ها عبارت اند از:

• نقطه ی علامت گذاری (Demarcation point) :

منظور از نقطه علامت گذاری، محلی در نزدیکی ساختمان (یا داخل آن) است که کابل‌کشی شرکت مخابرات به پایان رسیده و کابل‌کشی‌های ارتباطی داخل ساختمان مورد نظر آغاز می‌گردد. در واقع در این محل تجهیزاتی نصب می‌گردد که امکان ارتباط میان شبکه‌ی ایجاد شده در داخل ساختمان و شرکت مخابرات را فراهم می‌سازد. این ارتباط می‌تواند از طریق خطوط تلفن، خطوط اجاره ای یا … باشد.

• اتاق تجهیزات یا ارتباطات (Equipment or Telecommunication Room) :

منظور از اتاق های تجهیزات یا ارتباطات، به اتاق هایی گفته می‌شود که محل قرار‌گیری تجهیزات اصلی شبکه و همچنین تجهیزات مخابراتی می‌باشد. کلیه اتصالات اصلی درشبکه، در این اتاق‌ها انجام می‌گیرد. اغلب به این اتاق‌ها، اتاق MC یا Main Cross Room نیز گفته می‌شود.

• کابل‌کشی عمودی (Vertical Cabling) :

در هر طبقه از ساختمان به اتاقی نیاز است که تجهیزات اصلی مانند سوییچ شبکه و … در آن قرار گیرد و کل کابل‌های کشیده شده در ساختمان با آن ختم شوند. این اتاق ها که با نام اتاق ER یا Equipment Room نیز شناخته می‌شوند، پس از اتاق MC مهمترین محل در ساختمان (یا شبکه) می‌باشند. حال جهت ایجاد ارتباط میان این اطاق‌ها و اتصال آن‌ها به اتاق MC کابل‌کشی‌هایی باید انجام پذیرد. با توجه به اینکه این اتاق در طبقات مختلفی از ساختمان قرار دارند، کابل‌ها باید به صورت عمودی در بین طبقات کشیده شوند. این نوع کابل‌کشی، به کابل‌کشی عمودی معروف است و مهمترین قسمت کابل‌کشی در شبکه می‌باشد.

• کابل‌کشی افقی (Horizontal Cabling) :

منظور از کابل کشی افقی در کابل کشی شبکه ساخت‌ یافته، انجام کابل‌کشی میان تجهیزات داخل اتاق تجهیزات و پریزهای شبکه موجود در اتاق‌های کاری کاربران می‌باشد. این کابل‌کشی، از طریق داکت‌ها، ترانک و مسیرهایی که بر روی دیوارها و یا در سطح زمین نصب شده اند و همچنین در بعضی موارد از طریق مسیرهایی که از داخل کف کاذب و یا سقف کاذب عبور می‌کنند انجام می‌پذیرد.

• محیط کاری (Work Area) :

محیط کاری، به محوطه یا اتاقی گفته می‌شود که تجهیزات کاربران پایانی در آن قرار می‌گیرد. منظور از کاربران پایانی، همان کاربران شبکه می‌باشد که از طریق وسایل و ماشین‌های مختلف (مانند کامپیوترهای رومیزی، لپ تاپ، پرینتر، تلفن و …) با شبکه ارتباط برقرار می‌نمایند. این اتاق (محیط) محل انجام اتصال میان ماشین‌های کاربران و پریز های شبکه می‌باشد.

خرید سیم و کابل لینکو

نکات مهم در کابل کشی شبکه ساخت‌ یافته

در تصميم گيري و نقشه کشي براي سيستم هايي با کابل کشي ساخت يافته (Structured Cabling) به نکات زير دقت کنيد:

۱- شبکه ها هرگز کوچک تر و ساده تر نمی شوند.

۲- براي Voice و Data يک سيستم کابل کشي واحد طراحي کنيد.

۳- هميشه بيش از نياز فعلي Outlet يا پريز نصب کنيد. پريز های اضافه ها خيلي زود کاربرد خواهند داشت.

۴- از استاندارد هاي کابل کشي ساخت يافته استفاده کنيد نه استاندار دهاي خودتان (به طور مثال اگر يک استاندارد نـوع رسـانه انتقـال رادر فواصل دور، فيبر نوري تشخيص داد حتما همان استاندارد را رعايت کنيد.)

۵- از کابل ها و اجزاي با کيفيت استفاده کنيد چرا که کابل کشي پايه و اساس شبکه شماست اگر کابل کشي شما با شکست مواجـه شـودبقيه موضوعات هر چند به بهتريين شکل باشند، اما اهميتي ندارد.

۶- دقت کنيد که هميشه قيمت بالا دليل بر کيفيت بالا نيست. بر اساس اعتبار شرکت سازنده و کارايي کـه اثبـات شـده باشـد انتخـابکنيد و نه بر اساس قيمت.

۷- در مورد هزين ههاي نصب خساست به خرج ندهيد و هزينه کنيد. بهترين کابلها و بهترين اجرا نيز بايد صحيح و مناسب نصب شوند.

۸- براي تکنولوژي هاي سريع تر نسبت به آنچه اکنون عمومي است برنامـه ري ـزي کني ـد. اينکـ ه اترنـ ت1000BaseT الان لازم بـه نظـرنم يرسد دليل نم يشود که ۵ سال بعد نيز نياز نباشد.

۹- مستند سازي (تهيه Documentation) هر چند خلاصه چيزي است که لازم است در حين کابل کشي انجام شود اگر منتظر بمانيد و کار امروز را به فردا بيندازيد ممکن است مسائل و فشار هاي آينده باعث شود ب يخيال آن شويد.

نکات مهم در محیط های دارای کابل کشی شبکه ساخت‌ یافته

در کل، در يک محيط با کابل کشي شبکه ساخت يافته برخي موارد، به وضوح مشاهده مي شوند؛ از جمله:

از پريز (کيستون) به جاي اتصال مستقيم استفاده شده است.
بيش از نياز فعلي پريز در نظر گرفته شده است.
از داکت براي مديريت کابل ها استفاده شده است.
جاهايي که کابل برق و شبکه در کنار هم قرار مي گيرند، از داکت هاي ويژه که دو مسير دارد استفاده شده است.
از Rack براي محافظت از سوئيچ استفاده شده است.
براي شماره گذاري کابل ها از شماره هاي ويژه کابل شبکه استفاده شده است.
قطعات با توجه به اعتبار توليد کننده انتخاب شده اند و نه با توجه به قيمت.
شبکه، داراي مستندات است و مستندسازي در حين پياده سازي شبکه انجام شده است.
شبکه براي نسل هاي آينده طراحي شده است.
سوکت ها داراي روکش هستند و به خوبي پانج شده اند طوري که روکش کابل دقيقا داخل سوکت قرار گرفته است.

عمده ترين دلايل نياز به يك سيستم کابل کشی شبکه ساخت‌ یافته

۱- كابل كشي منشأ درصد زيادي از مشكلات هر شبكه است هر چند هزينه هاي اين بخش سهم ناچيزي از هزينه هاي شبكه را به خود اختصاص مي دهد.

۲- تعويض يا ارتقاي كابل كشي درون ساختمان به راحتي امكان پذير نيست و كابل كشي يك سرمايه گذاري طولاني مدت به حساب مي آيد كه بايد بتواند به چندين نسل از سخت افزار و نرم افزار سرويس دهد.

۳- كابل كشي ساخت يافته قطعه بندي( Segmentation) شبكه را ساده مي كند و اين امر در كنترل ترافيك شبكه تأثير می گذارد.

۴- در كابل كشي ساخت يافته جابجايي، اضافه كردن و تغييرات در شبكه به راحتي امكان پذير مي گردد و اين براي سازمان هايي با جابجايي زياد بسيار با اهميت است.

۵- در كابل كشي شبکه ساخت يافته نگهداري و رفع عيب ساده تر شده و مديريت آن مؤثر تر خواهد بود.

۶- كابل كشي از لحاظ جغرافيايي در اطراف فضاي كار گسترش مي يابد.

۷- در اين سيستم هر عيب منحصر به بخش خود بوده و از بقيه قسمت ها جدا بوده در نتيجه بدون وجود كابل كشي ساخت يافته ،عيب يابي مشكل و پرهزينه مي باشد.

۸- كابل كشي ساخت يافته از فراهم بودن نيازهاي فيزيكي لازم و ارتباطات اطمينان ميدهد (با توجه به پارامترهايي مثل حداكثر فاصله ،تداخل نويز، مسائل ايمني و… ).

۹- امكان مديريت سيستم كابل كشي و مستندسازي آن را فراهم مي آورد.

خرید کابل های آلومینیومی

اهميت کابل کشي ساخت یافته مطمئن (Reliable Cabling)

کابل کشي نوعا کمتر از ۱۰% کل هزينه زيربناي شبکه است.
طول عمر سيستم کابل کشي بيش از ۶۱ سال است.
بيش از ۷۰% مشکلات مرتبط با شبکه به دليل تکنيک هاي کابل کشي ضعيف و مشکلات کابل هاي اجزاي شبکه است.
پياده سازي هر شبکه کامپيوتري به سه مرحله زير تقسيم مي شود:

۱- مرحله شناخت و امکان سنجي.

۲- مرحله طراحي .

۳- مرحله اجرا .

مرحله شناخت و امکان سنجي: در اين بخش در مورد هزينه ها و امکانات محيط صحبت میشود اگر تشخيص داده شود که چه نوع شبکه اي مورد توافق است به مرحله طراحي خواهيم رفت.

مرحله طراحي: طراحي شبکه هاي کامپيوتري به دو بخش کلي Passive و Active تقسيم بندي میشود و هر يک شامل طراحي مفهومي، طراحي پايه و طراحي تفصيلي است.

طراحي مفهومي: مشخص نمودن تعريف و اهداف کلان پروژه با توجه به گزارش مرحله شناخت و امکانسنجي است .

طراحي پايه: ارائه راه حل هاي مناسب، تعيين محدوده کابل، برآورد اوليه و مقايسه راه ح لها و انتخاب بهترين راه حل .

طراحي تفصيلي: تهيه طرح اجرايي هر سازمان، ارائه برنامه زمانبندي نصب و اجرا و تهيه فهرست کليه تجهيزات مورد نياز .

مرحله اجرا: پس از تعيين اهداف و تهيه طرح اجرايي، در اين مرحله اقدامات لازم جهت پياده سازي سيستم کابل کشي آغاز ميشود.